In september 2021 werd door KADOC, in samenwerking met LIBIS, een financieringsaanvraag middelzware onderzoeksinfrastructuur ingediend bij het FWO-Vlaanderen voor de vernieuwing van de ODIS-databank, waarvan de KADOC-datasets op 31 mei 2021 werden erkend als KU Leuven Kernfaciliteit. Die aanvraag, met als titel ‘KADOC-ODIS: Digitale Onderzoeksinfrastructuur voor Religie, Cultuur en Samenleving’ (promotor Kim Christiaens, co-promotoren Jo Rademakers en Peter Heyrman), kreeg op 25 januari 2022, een positief advies van de Academische Raad van de KU Leuven en werd dus ter financiering voorgedragen aan het FWO. Vandaag ontvingen we het excellente nieuws dat de middelen effectief worden toegekend.
De ODIS-databank werd in 2000-2003 ontwikkeld in het kader van een interuniversitair FWO-project (Max Wildiers). In 2009-2014 kon ze grondig vernieuwd worden dankzij een interuniversitair Herculesproject. Sinds 2006 wordt ze beheerd door de vzw ODIS, dit wil zeggen door een breed en participatief netwerk van verschillende cultureel-erfgoedorganisaties en academische experts. ODIS biedt een brug tussen onderzoek en cultureel erfgoed, bevordert de wisselwerking tussen beide domeinen en genereert zo meerwaarde voor al zijn partners en gebruikers. Op dit moment heeft ODIS 13 officiële partners.
De goed gestructureerde datasets in ODIS bieden systematische achtergrondinformatie over de geschiedenis van het middenveld, religieuze instituten, sociale bewegingen, ngo's, scholen, vakbonden en werkgeversorganisaties, zorgvoorzieningen, kerkgemeenschappen en parochies, migranten- en etnisch-culturele organisaties..., dit alles zowel op lokaal, nationaal als internationaal vlak. KADOC verzamelt en publiceert in ODIS coherente en kwaliteitsvolle informatie over hoe religie de moderne samenleving en cultuur heeft beïnvloed, dit langs heel verschillende en vaak ook verrassende wegen. Daarbij ook uitgebreide biografische data, bijvoorbeeld over priesters, mannelijke en vrouwelijke religieuzen, politici, academici, missionarissen, sleutelfiguren in de geschiedenis van het Vlaamse en Belgische middenveld... Andere datasets documenteren historische tijdschriften, archieven, congressen, processies en zelfs kerkgebouwen.
De FWO-middelen maken het mogelijk om tijdens de volgende vier jaar werk te maken van een grondige technische vernieuwing en uitbreiding van de databank. Nieuwe tools zullen toelaten om de datasets in ODIS op een innovatieve manier te bevragen, analyseren en visualiseren. Een ‘interoperability and discovery layer’ zal duurzame verbindingen leggen met andere (internationale) onderzoeksinstrumenten en Linked-Open-Data-verzamelingen. Onderzoekers zullen datasets kunnen importeren en verwerken in hun eigen toepassingen. Een nieuwe module zal het mogelijk maken om ook historisch statistisch bronnenmateriaal te verzamelen en contextueel te ontsluiten. Door een grondige technische update van de databank zal ODIS tegemoetkomen aan de vereisten van het lopend en toekomstig onderzoek in de ‘digital humanities’. Tegelijk met dit project start dit jaar ook een participatief traject met verschillende stakeholders om ook de structuur, werking en inhoudelijke accenten van ODIS onder handen te nemen en te vernieuwen. Indien u interesse hebt om hieraan mee te werken, contacteer info@odis.be
